Problem bólu pleców jest zjawiskiem bardzo powszechnym w rozwiniętych społeczeństwach. Postęp cywilizacyjny w krótkim czasie wymusił na nas siedzący tryb życia a nakładające się przeciążenia związane z wykonywaną profesją czy stresem dnia codziennego wpływają bardzo niekorzystnie na nasze ciało, zwłaszcza kręgosłup. Za jedną z najczęstszych przyczyn bólowych pleców uznaje się zaburzenia postawy, zwiększone napięcie mięśniowe i zmiany zwyrodnieniowe. Układ mięśniowy odbiera bodźce płynące zarówno z otoczenia człowieka jak i z jego wnętrza, a także wykonuje polecenia wysyłane z centralnego układu nerwowego. Mięśnie zgromadzone wokół kręgosłupa są odpowiedzialne za pionową postawę ciała. Stabilizują również jedne części ciała aby inne mogły wykonać ruch (np. podczas chodzenia), przez co jedne partie ciała są wzmacniane a drugie rozciągane.
Winowajcą bólu w dolnej części kręgosłupa są czynniki takie jak:
- otyłość
- wysoki wzrost
- siedzący tryb życia
- przebyte urazy
- dysbalans mięśni: biodro-miednica-lędźwia
- ciąża
Dolegliwości dolnego odcinka kręgosłupa spowodowane są także poprzez przez ciężką pracę fizyczną, długotrwałe, powtarzalne ruchy (np. praca przy taśmie produkcyjnej, kasie w sklepie), trwanie w jednostajnym ustawieniu ciała, złe warunkami pracy (niedostosowanie wysokości krzesła, biurka), buty na wysokich obcasach, niewygodne łóżko.
Prawdą jest również, że już niewielka dawka codziennego stresu ma ogromny wpływ na wzrost napięcia mięśniowego. Naprężenie mięśnia powoduje niedokrwienie tego obszaru, ból dodatkowo intensyfikuje napięcie i zaczynają pojawiać się zmiany strukturalne.
Ustawienie ciała w pozycji, w której mięśnie przestają utrzymywać wyprostowaną pozycję powoduje osłabienie mięśni odpowiedzialnych za stabilizację kręgosłupa. Dochodzi do przeciążenia wiązadeł, zwiększa się napięcie mięśni grzbietu, tyłu uda. Oznacza to, że jedne mięśnie są nadaktywne a drugie osłabione co jeszcze pogłębia dysbalans mięśniowy a co za nim idzie ból jest większy.
Pomimo istnienia wielu przyczyn wywołujących dyskomfort w dolnym odcinku kręgosłupa aż 90% z nich spowodowana jest zwykłymi, codziennymi przeciążeniami, naszą pracą, stylem życia. Tylko 3% wywołane jest przez poważne choroby (nowotwory, choroby reumatyczne) i na kolejne 3% przyczyniają się wypadki (komunikacyjne, sportowe).
W związku z ogromną wagą problemu, niezmiernie ważna jest profilaktyka. Najprostsze z możliwych ćwiczeń do samodzielnego wykonania to:
- przeciąganie się, wszelkie spontaniczne ruchy
- napinanie mięśni brzucha
- skłony z rozluźnieniem górnej części ciała
- tzw. „koci grzbiet” w klęku podpartym
- częste zmiany pozycji ułożeniowej ciała by kręgosłup „nie zastygał” w jednym ustawieniu
Poniżej kilka ćwiczeń na wzmocnienie dolnych partii kręgosłupa. Proszę jednak pamiętać o tym, że nieprawidłowo wykonywane ćwiczenia również mogą być powodem bólu i dyskomfortu. Dlatego też jeśli nie jesteśmy pewni czy je dobrze wykonujemy, koniecznie zasięgnijmy rady instruktora lub trenera personalnego.